Guzikowiec zachodni (Cephalanthus occidentalis) to intrygujący krzew pochodzący z Ameryki Północnej. Jego kuliste kwiatostany przypominające guziki nadają mu unikalny wygląd. Guzikowiec zachodni osiąga wysokość 1-3 metrów i kwitnie od lipca do września, przyciągając liczne owady zapylające. Ten wytrzymały krzew cieszy się rosnącą popularnością wśród polskich ogrodników ze względu na swoje dekoracyjne walory i łatwość uprawy.
Odmiany guzikowca zachodniego
W Polsce dostępnych jest kilka odmian guzikowca zachodniego (Cephalanthus occidentalis), różniących się pokrojem, wysokością i kolorem kwiatów:
- ’Magical Moonlight’ – kompaktowy krzew o kremowo białych, kulistych kwiatostanach i ciemnozielonych liściach. Dorasta do 1,5 m wysokości i szerokości.
- ’Sputnik’ – charakteryzuje się większymi, białymi kwiatostanami i szybszym tempem wzrostu. Osiąga 2-3 m wysokości i szerokości.
- ’Sugar Shack’ – gęsty, zwarty krzew o wysokości do 1,2 m. Kwiatostany są czysto białe, a liście ciemnozielone z czerwonawym odcieniem.
Odmiana | Wysokość | Szerokość | Kolor kwiatów |
’Magical Moonlight’ | 1,5 m | 1,5 m | kremowobiałe |
’Sputnik’ | 2-3 m | 2-3 m | białe |
’Sugar Shack’ | 1,2 m | 1,2 m | czysto białe |
Wymagania uprawowe
Stanowisko: Guzikowiec zachodni najlepiej rośnie na słonecznym lub lekko zacienionym stanowisku. Preferuje wilgotne, żyzne i przepuszczalne gleby o lekko kwaśnym odczynie. Dobrze znosi okresowe podtopienia.
Mrozoodporność: Krzew guzikowiec jest wytrzymały na mróz i może być uprawiany w większości stref mrozowych w Polsce (strefy 5-7). W surowych warunkach może przemarznąć, ale zwykle odtwarza się z korzeni.
Nawożenie i podlewanie: Guzikowiec nie ma dużych wymagań nawozowych. Wystarczy zastosować uniwersalny nawóz dla roślin ogrodowych wczesną wiosną. W okresach suszy należy regularnie podlewać, aby utrzymać stałą wilgotność podłoża.
Cięcie i formowanie: Cięcie guzikowca zachodniego wykonuje się wczesną wiosną, usuwając stare, martwe i chore pędy. Można też skrócić gałązki, aby zagęścić pokrój krzewu. Nie jest wymagane regularne cięcie formujące.
Rozmnażanie guzikowca
Guzikowiec zachodni można rozmnażać na kilka sposobów:
- Sadzonki: Półzdrewniałe sadzonki pobiera się latem i ukorzenia w podłożu z perlitu i torfu. Guzikowiec sadzonki ukorzenią się po około 6-8 tygodniach.
- Odkłady: Nisko rosnące pędy przycina się do ziemi i obsypuje podłożem. Po ukorzenieniu odcina się je od rośliny matecznej i przesadza na stałe miejsce.
- Szczepienie: Guzikowiec na pniu otrzymuje się przez szczepienie odmian ozdobnych na siewkach lub silnie rosnących podkładkach. Taka forma nadaje guzikowcowi ciekawy, drzewiasty pokrój.
Rozmnażanie guzikowca jest podobne do rozmnażania innych krzewów liściastych, np. rozmnażanie jeżyny również może odbywać się przez sadzonki lub odkłady.
Choroby i szkodniki
Guzikowiec zachodni jest stosunkowo odporny na choroby i szkodniki. Jednak czasami może być atakowany przez:
- Mszyce – objawy to zwijanie i deformacja liści. Zwalczanie: opryski insektycydami lub preparatami naturalnymi.
- Przędziorki – powodują żółknięcie i zasychanie liści. Zwalczanie: opryski akarycydami lub zwiększenie wilgotności powietrza.
- Grzyby powodujące plamistość liści – objawy to brązowe plamy na liściach. Zwalczanie: usuwanie porażonych części roślin i opryski fungicydami.
Profilaktyka chorób i szkodników polega na zapewnieniu guzikowcowi odpowiednich warunków uprawy i regularnej pielęgnacji. Warto też stosować zabiegi higieniczne, jak usuwanie opadłych liści, które mogą być źródłem chorób, podobnie jak w przypadku chorób trawników.
Zastosowanie w ogrodzie
Guzikowiec zachodni to wdzięczny krzew o wielu zastosowaniach w ogrodzie:
- Jako soliter – pojedynczo posadzony guzikowiec przyciąga uwagę swoim oryginalnym wyglądem i obfitym kwitnieniem.
- W kompozycjach z innymi roślinami – guzikowiec dobrze komponuje się z trawami ozdobnymi, roślinami okrywowymi i innymi krzewami liściastymi.
- W ogrodach naturalistycznych – swobodny pokrój guzikowca pasuje do ogrodów w stylu naturalnym, szczególnie w pobliżu oczek wodnych.
- Jako tło dla innych roślin – posadzony w grupie guzikowiec może stanowić atrakcyjne tło dla niższych bylin i krzewów.
Podsumowanie
Guzikowiec zachodni to interesujący krzew o dekoracyjnych walorach i łatwej uprawie. Jego oryginalne kwiatostany i wytrzymałość na niekorzystne warunki czynią go wartościową rośliną ogrodową. Guzikowiec odmiany dostępne w Polsce różnią się pokrojem i kolorem kwiatów, co pozwala dobrać odpowiednią roślinę do charakteru ogrodu. Guzikowiec uprawa nie nastręcza wielu trudności, a odpowiednio pielęgnowany krzew będzie cieszył oko przez wiele lat.